Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurder VKW Limburg: “De arbeidsdeal is een typisch Belgisch compromis waarin een alles bij elkaar relatief beperkte set van maatregelen wordt voorgesteld als een grote deal. Met bovendien een zondvloed van regels die echte vooruitgang zal beknotten. Dit komt helaas niet in de buurt van de hervormingen die we nodig hebben om de beoogde werkzaamheidsgraad van 80 procent te bekomen. Daarvoor zijn veel ingrijpender maatregelen nodig, in de arbeidsmarkt, de loonvorming, in de sociale zekerheid en fiscaliteit. De sleutel ligt bij de hervorming van de sociale zekerheid, met name werkloosheid en langdurige ziekte. Daar wordt met geen woord gerept. Deze deal is vooral goed nieuws voor de werknemers, maar de werkgevers blijven grotendeels in de kou staan.”
Gemiste kansen
Zo missen we concrete initiatieven rond activering. Denk bijvoorbeeld aan beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd, het stimuleren van niet-actieven, het wegwerken van het verschil tussen werken en niet-werken, het terug activeren van langdurig zieken vanuit waar ze wel toe in staat zijn, enz.
Ruben Lemmens: “In onze Jaarvergadering afgelopen najaar stelden we al voor om de klemtoon te verleggen van ‘uitkering’ naar de ‘terugkeer naar werk’. Dit door bijvoorbeeld werkloosheidsuitkeringen te beperken in de rijd, maar ook door alle inkomensvervangende uitkeringen per definitie tijdelijk te maken. Helaas wordt hierover met geen woord gerept.”
Flexibiliteit voor werknemers: een kluwen van regels
Werkgevers kunnen (dus geen ‘recht’) in overleg extra flexibiliteit aanbieden aan hun werknemers, door hen de mogelijkheid te geven de werkweek over 4 in plaats van 5 dagen te presteren, of te werken met een wisselend weekregime, mits een aantal strikte voorwaarden worden nageleefd. De vele procedureregels zal het werkgevers erg bemoeilijken mee te stappen in dit verhaal. Ruben Lemmens: “We zijn niet tegen meer flexibiliteit, maar deze maatregelen zullen niet leiden tot meer jobs, maar wel tot een moeilijkere arbeidsorganisatie voor de werkgever.”
E-commerce: afwachten of experimenten zich vertalen in een daadwerkelijke verandering
Met het nachtwerk dat in ons land al van toepassing is vanaf 20 uur, in tegenstelling tot vanaf middernacht in bijvoorbeeld Nederland, kent België een van de strengste regelingen rond nachtarbeid. Dat heeft tot gevolg dat, naast de al torenhoge loonkosten en de extra te onderhandelen procedures en toeslagen (tot 50%!), onze ondernemingen concurrentieel buitenspel worden gezet en dat de tewerkstelling niet in België wordt gecreëerd.
De maatregelen uit de arbeidsdeal die daaraan moeten verhelpen, zijn een goede eerste aanzet. Zo zal er avondarbeid kunnen georganiseerd worden mits akkoord van 1 vakbond. Via een experiment met vrijwilligers kan tijdelijk worden afgeweken van de huidige rigide reglementering rond nachtarbeid.
Gebrek aan vertrouwen
Na het recht op deconnectie te hebben ingevoerd voor de federale ambtenaren, wil de federale regering hetzelfde doen voor de private sector. Ondernemingen moeten een cao opstellen waarin de werkgever zich ertoe verbindt om zijn medewerkers niet buiten de normale werkuren te contacteren. Dit is toch een verregaande inmenging in de relatie tussen werkgevers en werknemers. Ruben Lemmens: “Deze maatregel is overbodig want werkgevers zijn perfect in staat om hun arbeidsorganisatie zelf of in overleg met de medewerkers en de sociale partners op een verantwoordelijke manier te regelen”
Activerend ontslagrecht
Het activerend ontslagrecht waarbij iemand tijdens de opzegperiode een opleiding mag volgen, is volgens VKW dan weer een goede zaak. “We juichen immers alle maatrelen toe die ertoe kunnen leiden dat men minder lang werkloos is”, aldus nog Ruben Lemmens.