vr 21 mrt.

Klein in de TOP500, groots in de wereld: minder grote kmo’s vaak exportgerichter

Bedrijven uit de onderste 25% van de TOP 500 halen een groter deel van hun omzet uit export dan hun wat grotere collega’s.

Limburgse bedrijven in de onderste regionen van de VKW TOP500 tonen een opmerkelijke trend: zij exporteren in verhouding meer dan sommige grotere bedrijven. De grote exportgerichtheid van deze bedrijven blijkt uit een nadere analyse van de recentste TOP500-cijfers van VKW Limburg. Waar bedrijven in het derde kwartiel van de ranking slechts 18,2% van hun omzet uit export halen, is dit bij bedrijven in het onderste kwart van de lijst maar liefst dan 24,7%.

Ook het voorgaande jaar bleken de kleinste TOP500-bedrijven een pak exportgerichter dan hun wat grotere collega’s. “Dit toont aan dat export niet enkel een verhaal is van de allergrootste bedrijven,” zegt Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurder bij VKW Limburg. “Zelfs bedrijven met een relatief bescheiden omzet weten zich internationaal sterk te positioneren en laten zien dat export een voor hen belangrijke groeistrategie is, ongeacht de schaalgrootte. Ook voor groeibedrijven met ambitie die nog niet de TOP500 halen is dat een belangrijke wetenschap en stimulans.”


Export als motor voor groei

Hoewel de totale export van Limburgse bedrijven in de recentste TOP500 (cijfers 2023) met 2,1% terugviel, blijft export een erg belangrijke groeimotor voor onze bedrijven en voor de Limburgse economie in haar geheel.

“Bedrijven die inzetten op internationalisering blijken immers ook in totaliteit sneller te groeien dan bedrijven die zich louter op de binnenlandse markt richten. Ook dat blijkt zwart op wit uit de cijfers van onze TOP500,” zo stelt Johan Schildermans, manager belangenverdediging en kennis bij VKW Limburg. “De gemiddelde omzet van een TOP500-bedrijf waarvan we de exportcijfers kennen steeg in 2023 met gemiddeld 3,3%, daar waar bedrijven die aangeven niet te exporteren gemiddeld met slechts 1,1% konden groeiden op vlak van omzet.”


Export van wezenlijk belang voor Limburgse economie

De grote bulk aan exportomzet in de TOP500 komt uiteraard nog steeds van de allergrootste bedrijven. De 125 Limburgse bedrijven bovenaan de ranglijst zijn als zwaargewichten samen goed voor 85% van de totale TOP500-export, die in totaal 19,2 miljard bedraagt op een totaalomzet van net geen 46 miljard euro. Daarmee komt 41,8% van de omzet van Limburgs’ 500 grootste bedrijven voort uit export.

Logischerwijs zijn de 125 grootste bedrijven dan ook veruit het meest exportgericht, met bijna de helft van hun omzet die exportgerelateerd is (47,6%). De bedrijven uit het tweede kwartiel (plaats 126 tot 250) zijn ‘slechts’ goed voor 8,7% van de totale TOP500-exportomzet en volgen met 27,4% qua exportgerichtheid al op ruime afstand. 

Ondanks hun beperkte aandeel van 2,86% van de totale exportomzet in de TOP500, volgt het kleinste kwart TOP500-bedrijven met een exportgerichtheid van 24,7% dus niet op zo gek veel afstand van die een heel stuk grotere collega’s. De bedrijven uit het derde kwartiel (plaats 251 tot 375), zijn met 18,2% het minst exportgericht.

Inspiratie voor andere bedrijven

VKW Limburg roept bedrijven én beleidsmakers op om deze trend te benutten. 

Lemmens en Schildermans: “Uit een eerder onderzoek weten we dat de helft van de internationaal niet-actieve bedrijven daar eigenlijk weinig of geen hinderpalen voor ziet, maar toch de stap naar internationalisering niet zet. Het is dus vooral kwestie van hun internationale denkkader te verruimen om het echte groeipotentieel van onze Limburgse economie te ontsluiten. Als relatief kleinere bedrijven in verhouding meer weten te exporteren dan sommige grotere bedrijven, toont dit dat internationalisering, zeker in moeilijkere economische tijden en zelfs met toenemende onzekerheid op vlak van handelsverkeer, absoluut een sterke groeimotor en alternatief kan zijn, in plaats van op lokale markten terug te plooien of rond de kerktoren te blijven hangen. Heel wat groeibedrijven uit de bodem van de TOP500 en hun exportverhalen vormen zo een boeiende inspiratiebodem voor andere Limburgse bedrijven.”

Zo bijvoorbeeld Optimum Sorting uit Hasselt, gespecialiseerd in optische sorteersytemen, dat de recentste editie van de TOP500 voor het eerst indook op plaats 437, met een omzet van 19,3 mio euro, waarvan ruim 60% export. 

Steve Raskin, partner & CSO, vertelt: “Bij Optimum Sorting geloven we dat internationalisering niet enkel een optie is, maar een noodzaak voor duurzame groei. Onze aanwezigheid in de TOP 500, en het winnen van de 'Exporter of the Year'-award van Flanders Investment & Trade (FIT), onderstrepen dat exporteren niet voorbehouden is aan de allergrootste spelers. Ook kleinere bedrijven kunnen succesvol internationaal opereren als ze durven in te zetten op innovatie, partnerships en lokale marktinzichten.

Toch blijft exporteren niet zonder uitdagingen. Toenemende handelsbelemmeringen, zoals importheffingen en strengere regelgeving, maken het voor bedrijven zeker complexer om wereldwijd actief te zijn. Gelukkig zouden deze ook voor iedereen van de sector gelden en komt de competitiviteit enkel met de lokale producenten in gedrang. Daarnaast merken we dat het aantrekken van internationaal talent en het vinden van de juiste logistieke oplossingen cruciaal zijn voor verdere groei.

Door ons verder te diversifiëren in andere markten en op andere producten te sorteren, trachten  we de onzekerheid omtrent export naar de USA in te perken. Al blijft het risico dat dit niet binnen de juiste termijn behaald kan worden. USA blijft voor ons een belangrijke markt, dus alles wat vermeden kan worden zou uiteraard aan iedereen ten goede komen.”

Hoe kan export en internationalisering nog toegankelijker gemaakt worden voor Limburgse bedrijven? 

Steve Raskin: “Meer gestroomlijnde administratieve ondersteuning en betere handelsakkoorden tussen de EU en overzeese markten zou een enorme meerwaarde bieden. Limburg heeft het potentieel om nog sterker internationaal te presteren, en door bedrijven te ondersteunen in het overwinnen van deze drempels, kunnen we als regio blijven excelleren op wereldniveau.”

Als VKW Limburg steunen we absoluut die oproep om de regelgeving rond export sterk te vereenvoudigen, zodat bedrijven flexibeler kunnen inspelen op de internationale vraag. En blijven we bovenal ook sterk aandringen om de internationale concurrentiekracht van onze internationaal actieve bedrijven en industrie dringend te herstellen.

Tegelijkertijd zetten we zelf - passend binnen onze actieve samenwerking met Flanders Investment & Trade (FIT) – uiteraard ook graag mee onze schouders onder de internationale ambities van onze Limburgse bedrijven.

In dat kader organiseert VKW Limburg op dinsdag 1 april een ochtendseminarie rond internationalisering waar het versterken of uitbouwen van exportactiviteiten centraal staat en concrete inzichten worden verschaft rond hoe bedrijven zich kunnen beschermen tegen financiële risico’s via kredietverzekering, over landenanalyse, subsidies en innovatieve financieringsoplossingen en adviesverlening. Gastsprekers zijn Kristof Luycx, head of business development bij Credendo en Erik Dieussaert, adviseur internationaal ondernemen bij Flanders Investment & Trade. Meer info op https://www.vkwlimburg.be/activiteiten/seminarie-internationalisering/

De volledige exportanalyse is te vinden in het TOP500 boek en de bijhorende analyse van VKW Limburg.