Brussel/Hasselt 9 augustus 2022 – Niet het aantrekken, wel het behouden van medewerkers staat bij kmo’s met stip op één in de lijst met hr-uitdagingen voor de komende zes maanden. Zes op de tien kmo-bedrijfsleiders (60,5 %) zeggen dat het een uitdaging wordt om werknemers binnen het bedrijf aan de slag te houden. Dat is best opmerkelijk in tijden van arbeidskrapte, waarin bedrijven vooral moeilijkheden ondervinden om nieuwe mensen aan te werven. Dat blijkt uit de halfjaarlijkse kmo-werkbarometer van hr-dienstenbedrijf Acerta en werkgeversorganisaties VKW Limburg en ETION. Om werknemers aan hun bedrijf te binden, kijken de bedrijfsleiders vooral naar maatregelen om het (mentaal) welzijn te verbeteren (86 %), een aantrekkelijk loonpakket aan te bieden (78 %), maar ook naar het integreren van voldoende diversiteit en inclusie op de werkvloer (69 %). Ook praktische mobiliteitsoplossingen, waaronder fietsvergoedingen, bedrijfswagens en tankkaarten blijven populair.

Retentie en rekrutering grootste hr-uitdagingen

De arbeidsmarkt is krap en veel bedrijven krijgen hun vacatures niet ingevuld. Toch is het aanwerven van nieuwe werknemers niet de allergrootste uitdaging voor Belgische kmo’s dezer dagen. Van de meer dan 500 bevraagde kmo-bedrijfsleiders, geeft maar liefst 60,5 % aan dat het de komende zes maanden vooral moeilijk wordt om het huidige personeel te behouden. Ook dat is uiteraard een gevolg van de arbeidskrapte: werknemers beseffen steeds meer dat ze zelf de touwtjes in handen hebben en hun carrière zelf meer kunnen sturen. 54,2 % van de kmo’s noemt ‘de juiste medewerkers vinden’ ook nog steeds een grote uitdaging voor de komende zes maanden. Op grote afstand volgen nog andere uitdagingen voor kmo’s: het mentaal welzijn van de medewerkers verzorgen of opkrikken (30,3 %), een competitief loon aanbieden (23,2 %), opleidingsmogelijkheden en ontwikkelkansen aanbieden (25 %) en voldoende personeel op de been brengen (21,7 %).

Figuur 1: inschatting door kmo’s van belangrijkste hr-uitdagingen (top 3)

Diversiteit en inclusie steeds grotere troef voor kmo’s

Wat denken kmo’s te kunnen doen op vlak van retentie (het behouden van hun werknemers)? Volgens de overgrote meerderheid ligt of moet de focus liggen op welzijn (86 %) en een aantrekkelijk loonpakket (78 %). Maar ook diversiteit, gelijkheid en inclusie in de organisatie krijgen een steeds prominentere plaats in het retentiebeleid van onze kleine en middelgrote bedrijven. 51 % van de kmo’s is daar vandaag al mee bezig, nog eens 18 % wil er de komende maanden extra op inzetten.

Figuur 2: acties door kmo’s (ingepland) om retentie te verhogen

Annelies Baelus, director & experte talentontwikkeling bij Acerta Consult: “De uitdagingen voor kmo’s op vlak van personeelsbeleid zijn door de krapte op de arbeidsmarkt vandaag de dag niet min. Het is dan ook logisch dat bedrijven hun blik verruimen om ervoor te zorgen dat ze hun huidige werknemers kunnen behouden én nieuwe mensen kunnen blijven aantrekken. Diversiteit, gelijkheid en inclusie in de organisatie winnen daarbij aan belang. Niet alleen grote ondernemingen, maar ook kmo’s worden steeds vaker bedrijven die de volledige maatschappij weerspiegelen. Bijkomend goed nieuws is dat de Vlaamse ondersteuningspremies worden uitgebreid. Dat kan het inclusiebeleid nog een extra duwtje in de rug geven.”

Inzetten op mobiliteit en cafetariaplannen

Om een aantrekkelijke werkgever te zijn en blijven voor bestaand en nieuw personeel, zetten kmo’s ook in op een ander belangrijk maatschappelijk thema: (groene) mobiliteit. 60 % zet in of is van plan in te zetten op mobiliteitsoplossingen voor werknemers. Hun aangeboden voordelen blijven wel hangen in de klassieke opties: fietsvergoeding, terugbetaling openbaar vervoer, de bedrijfswagen en een tankkaart.

Figuur 3: Mobiliteitsvoordelen van kmo’s die (willen) inzetten op mobiliteit ter bevordering van retentie

Annelies Baelus: “Mobiliteit is sterk aan het veranderen, de elektrificatie van het wagenpark is onafwendbaar. Hier blijven zeker nog kansen liggen voor bedrijven. Neem nu laadpalen: voor wie ze dit jaar nog installeert en ze publiek toegankelijk maakt, is de kost 200 % fiscaal aftrekbaar. Daarna zakt dat voordeel naar 150 %. Investeren in laadpalen zullen bedrijven hoe dan ook moeten doen, willen ze op tijd overschakelen op een elektrisch bedrijfswagenpark. Het is dus zaak om die boot niet te missen. Wie de shift snel maakt, kan dat nu nog als troef uitspelen.” 

Tot slot nog een opvallende conclusie uit het onderzoek: cafetariaplannen, waarbinnen verschillende voordelen zoals extra vakantiedagen, pensioensparen, een bedrijfswagen… worden ingebracht, vinden nog weinig ingang bij kmo’s. Slechts 6 % van de werkgevers die inzetten op een aantrekkelijk loonpakket, biedt een cafetariaplan aan. Nog eens 25 % zegt de invoering ervan te overwegen.

Figuur 4: Verloningsvoordelen van kmo’s die (willen) inzetten op een aantrekkelijk loonpakket ter bevordering van retentie

Over de cijfers

De gegevens zijn het resultaat van de derde kmo-barometer die Acerta in samenwerking met de werkgeversorganisaties ETION en VKW Limburg twee keer per jaar organiseert onder kmo-werkgevers (meer dan 5 en minder dan 100 werknemers). Aan de editie van dit voorjaar 2022 (15-27 juni 2022) namen 502 respondenten-kmo’s deel.